تا اینجا گفتیم که سرشت آگاهی بشر تاریخمند است و به تدریج پیچیده‌تر و به لحاظ مفهومی مرکب‌تر شده است. بر لایه‌های درونی آن افزوده شده و یا ابعاد شمول آن اضافه گشته‌اند و ما تجسم این جریان را در سیر پیچیدگی تکنولوژی معاصر شاهد هستیم. همین‌جا تاکید کنم که فعلا قصد ارزشگذاری بر چنین فرایندی را نداریم(که به زعم هگل سیر روح به سمت امر مطلق باشد و یا به زعم هایدگر استیلای تاریک متافیزیک). صرفا می‌خواهیم اوضاع زمانه معاصر را پدیدارشناسی کنیم. و در گام دوم تاکید نماییم که هنر هر دورانی اگر بخواهد صدای روح زمانه باشد و فراتر از تفنن و التذاد و تفریح، حقایق تاریخی هر عصری را به زبان آورد، ناگزیر است از تاریخمند بودن و نوعی کنش و واکنش با احوالات‌هر دورانی. هنر سلبا یا ایجابا، انتقادی یا تاییدی بر مناسبتهای اجتماعی-فرهنگی-سیاسی-علمی و… در هر دوره نشان می‌دهد. هنر جدی، از بیخ و بن کنشی فعال و انتقادی است و نه سودای سیر در هپروت بی‌زمانی و بی‌تاریخی را دارد و نه به دنبال آن است که مخاطب را در لذت تخدیر‌های فانتزی و یا سرگرمی‌های سطحی از پرداختن به حقیقت تاریخی غافل کند. بله! هنر جدی، هم دشوار است و هم ناسازگار! پس با تن‌آسایی و راحت‌طلبی و شوخی و دلقک‌بازی ما جمع نمی‌شود و باید برای فراچنگ آوردن حقیقتی -که مدعی شدیم به زبان می‌آورد- پذیرای خطرات راه منزل لیلی شویم و بالطبع مجنون باشیم. اما این تاب و طلب چه معنای ملموسی برای ما خواهد داشت؟ در یک کلام اینکه موسیقی جدی برای ما نوعی مواجهه شنیداری برای کشف جنس متمایزی از حقیقت(حقیقت غیرزبانی یا غیرمفهومی) شود. یعنی اولا باید رویکردمان را در گوش کردن موسیقی تغییر دهیم، موسیقی جدی -حداقل در آغاز مواجهه ما-قرار نیست ابزار تفریح و فراغت باشد یا نوعی شیرینی و لذت تکراری به ما عرضه کند، بلکه چونان تجربه‌های دینی و وحیانی قرار است بستر تجلی حقیقت باشد؛ پس باید حواسمان را جمع کنیم و گوش جان بدان سپاریم و انتظار کشیم تا از میانه گرگ و میش صدا و سکوت، فهمی غیرکلامی از انسان تاریخی-که خودمان باشیم- کسب کنیم. چرا که این فهم حقیقت تاریخی است که معنا بخش زندگی انسان بوده و امکان برون‌رفت از معناباختگی را برایش فراهم می‌کند. اما این زمانه چندین لایه و چند بعدی قرار است خود را در موسیقی به چه شکل به ما عرضه کند؟ ما انتظار چه مواجهه‌ای را باید داشته باشیم؟ اصلااین حرفهای مغلق در موسیقی معاصر چگونه ظهور پیدا می‌کند؟ این بحث یادداشت بعدی ما خواهد بود.
